چگونه از عوارض عمل دیسک کمر پیشگیری کنیم؟

عمل دیسک کمر چه عوارضی دارد و چگونه باید مراقبت کنیم؟
تیم تولید محتوای ایران نوبت
1404/07/14

چگونه از عوارض جراحی دیسک کمر جلوگیری کنیم؟

چگونه از عوارض جراحی دیسک کمر جلوگیری کنیم؟
عمل دیسک کمر یک جراحی برای درمان فتق یا بیرون‌زدگی دیسک بین مهره‌ها است که معمولاً زمانی انجام می‌شود که درمان‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و داروها نتیجه نداده باشند. هدف این جراحی کاهش فشار بر ریشه‌های عصبی یا نخاع و رفع درد و بی‌حسی اندام‌ها است.
عمل دیسک کمر یک جراحی برای برداشتن فشار از روی اعصاب یا نخاع است که معمولاً در موارد فتق شدید و درد مزمن انجام می‌شود اما همانند هر عمل جراحی می‌تواند عوارضی مانند درد و التهاب، عفونت، خونریزی، آسیب عصبی، چسبندگی بافت‌ها و حتی بازگشت مجدد فتق دیسک داشته باشد. مراقبت صحیح قبل و بعد از عمل نقش مهمی در کاهش این عوارض دارد؛ از جمله انجام آزمایش‌ها و آماده‌سازی بدن پیش از جراحی مراقبت از زخم و پیشگیری از عفونت، مصرف درست داروها، انجام توانبخشی و پرهیز از فعالیت‌های سنگین در دوران نقاهت. رعایت سبک زندگی سالم، کنترل وزن، و حفظ وضعیت صحیح بدن در کار و خواب، می‌تواند احتمال عود بیماری را به حداقل برساند و به بهبود کامل کمک کند.

دلایل انجام عمل دیسک کمر

دلایل انجام عمل دیسک کمر
دلایل انجام عمل دیسک کمر معمولاً بر اساس شدت بیماری و پاسخ ندادن به درمان‌های غیرجراحی و وجود علائم خطر جدی تعیین می‌شوند. در ادامه مهم‌ترین مواردی که جراح تصمیم به انجام این عمل می‌گیرد را به صورت علمی و جامع توضیح می‌دهم.
بیرون‌زدگی شدید دیسک: وقتی دیسک بیش از حد از محل طبیعی خارج شود و به نخاع یا ریشه عصب فشار وارد کند درد و اختلال جدی ایجاد می‌شود. این حالت با MRI مشخص شده و معمولاً نیازمند جراحی فوری است.
درد شدید و مداوم غیرقابل کنترل: اگر درد کمر یا سیاتیک با درمان‌های غیرجراحی طی چند ماه کاهش نیابد جراحی تنها راه برای بازگرداندن کیفیت زندگی است. این نشانه مقاومت مشکل به درمان‌های معمول است.
ضعف یا افت عملکرد عضلات: فشار روی عصب می‌تواند توان حرکتی پا را کاهش دهد و حتی مانع بالا بردن پنجه یا پاشنه شود. عدم درمان سریع خطر ماندگاری این ضعف را بالا می‌برد.
بی‌حسی طولانی‌مدت یا گزگز اندام‌ها: سوزن‌سوزن شدن یا بی‌حسی پایدار نشان‌دهنده آسیب عصبی جدی است. اگر این علائم ادامه یابند، رفع فشار از عصب با جراحی ضروری می‌شود.
اختلال کنترل مثانه یا روده (اورژانسی): بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع می‌تواند ناشی از سندرم Cauda Equina باشد که یک اورژانس جراحی است. تأخیر در درمان ممکن است آسیب دائمی ایجاد کند.
تنگی شدید کانال نخاعی: کاهش شدید فضای عبور نخاع و اعصاب باعث درد و ضعف و لنگیدن عصبی می‌شود. در این وضعیت جراحی برای باز کردن مسیر عصب ضرورت دارد.
انتخاب بهترین جراح دیسک در خراسان رضوی یعنی اعتماد به پزشکی که تجربه زیاد، دقت بالا و استفاده از روش‌های نوین را در کار خود دارد. دکتر احمدی با انجام موفق صدها عمل دیسک و استفاده از تجهیزات پیشرفته توانسته است به بیماران خود کمک کند تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن به زندگی عادی و بدون درد بازگردند و کیفیت زندگی خود را به‌طور چشمگیری ارتقا دهند.
دلایل انجام عمل دیسک کمر

عوارض احتمالی عمل دیسک

عفونت محل جراحی: این عارضه ممکن است سطحی یا عمیق باشد و معمولاً با تب، قرمزی و درد محل برش بروز می‌کند. رعایت اصول استریل در اتاق عمل و مصرف آنتی‌بیوتیک پیشگیرانه خطر آن را کاهش می‌دهد.
خونریزی و هماتوم: خونریزی می‌تواند در حین عمل یا بعد از آن رخ دهد و در صورت تجمع (هماتوم) به عصب فشار بیاورد. تخلیه سریع هماتوم مانع آسیب عصبی می‌شود.
آسیب به عصب یا نخاع: در اثر دستکاری بافت یا ابزار جراحی ممکن است به ریشه‌های عصبی آسیب برسد. این آسیب می‌تواند باعث درد شدید و بی‌حسی یا ضعف حرکتی طولانی‌مدت شود.
عود مجدد دیسک: حتی پس از خارج‌کردن دیسک احتمال پارگی مجدد یا بیرون‌زدگی دوباره وجود دارد. بیشتر موارد در ماه‌های اول پس از عمل و معمولاً با درد مشابه قبلی بروز می‌کنند.
چسبندگی یا اسکار بافتی(Fibrosis): تشکیل بافت اسکار اطراف عصب می‌تواند دوباره باعث فشار و درد شود. این حالت گاهی با فیزیوتراپی کنترل می‌شود و در موارد شدید ممکن است جراحی مجدد نیاز باشد.
بی‌ثباتی مهره‌ها: برداشتن بخش زیادی از دیسک یا ساختارهای نگهدارنده ممکن است باعث شل شدن مهره‌ها شود. این حالت گاهی نیازمند ثابت‌سازی مهره‌ها با پیچ و پلاک است.
مشکلات عمومی بیهوشی: واکنش آلرژیک، اختلال تنفس یا مشکلات قلبی از عوارض عمومی بیهوشی محسوب می‌شود. ارزیابی دقیق قبل از عمل و مراقبت حین عمل برای کاهش این خطر ضروری است.
درد مزمن پس از عمل: در این حالت بیمار بعد از عمل همچنان درد یا علائم مشابه قبل از جراحی را تجربه می‌کند. علت می‌تواند باقی‌ماندن فشار بر عصب یا ایجاد آسیب جدید باشد.

مراقبت‌های بعد از جراحی

مراقبت‌های بعد از جراحی
مراقبت از زخم جراحی: زخم باید خشک و تمیز نگه داشته شود؛ تعویض پانسمان طبق دستور پزشک انجام شود. در صورت مشاهده قرمزی و تورم یا ترشح غیرطبیعی احتمال عفونت وجود دارد و مراجعه فوری لازم است.
مصرف داروهای تجویزشده: مسکن‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدالتهاب را طبق نسخه مصرف کنید. قطع یا تغییر دارو بدون نظر پزشک می‌تواند باعث عود علائم یا بروز عوارض شود.
محدودیت فعالیت‌های فیزیکی: در هفته‌های اول از خم شدن زیاد، بلندکردن اجسام سنگین و حرکات ناگهانی خودداری کنید. راه رفتن آرام و کنترل‌شده بهترین ورزش اولیه محسوب می‌شود.
فیزیوتراپی و تمرینات توانبخشی: پس از اجازه پزشک جلسات فیزیوتراپی شروع می‌شود. این تمرین‌ها عضلات ستون فقرات را تقویت و از بازگشت درد جلوگیری می‌کنند.
تغذیه مناسب برای ترمیم بافت‌ها: رژیم غذایی غنی از پروتئین، کلسیم، ویتامین C و D روند ترمیم و بازسازی بافت‌ها را تسریع می‌کند. نوشیدن آب کافی نیز اهمیت بالایی دارد.
کنترل وزن و سبک زندگی فعال: افزایش وزن بعد از عمل فشار روی ستون فقرات را زیاد می‌کند. حفظ وزن سالم و فعالیت‌های سبک بهترین روش پیشگیری از مشکلات آینده است.
توجه به علائم هشدار: بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع و ضعف جدید عضلات یا تب بالا باید سریع به پزشک گزارش شود زیرا ممکن است نشانه عارضه جدی باشد.

پیشگیری از عود دیسک پس از عمل

پیشگیری از عود دیسک پس از عمل
رعایت کامل برنامه توانبخشی: تمرینات کششی و تقویتی که فیزیوتراپیست تجویز می‌کند را دقیق و منظم انجام دهید. این حرکات با افزایش قدرت عضلات پشتی فشار بر مهره‌ها را کاهش می‌دهند.
پرهیز از حرکات پر فشار و ناگهانی: خم شدن زیاد و چرخش سریع کمر و بلندکردن وزنه سنگین از دلایل اصلی آسیب مجدد دیسک هستند. به ویژه در ماه‌های اول بعد از عمل باید این حرکات ممنوع باشند.
حفظ وزن سالم: اضافه‌وزن فشار اضافی بر ستون فقرات ایجاد می‌کند. کنترل وزن با رژیم متعادل و ورزش سبک کمک زیادی به جلوگیری از عود دارد.
اصلاح وضعیت نشستن و خوابیدن: استفاده از صندلی ارگونومیک و صاف نشستن و خوابیدن روی تشک طبی باعث کاهش فشار بر دیسک می‌شود. حالت بدن در حین کار طولانی بسیار مهم است.
تقویت عضلات مرکزی (Core): ورزش‌های سبک مانند شنا، پیاده‌روی و حرکات مخصوص شکم و کمر، عضلات پشتی و شکم را قوی کرده و ستون فقرات را پایدارتر می‌کنند.
ترک سیگار و الکل: سیگار و الکل جریان خون در بافت‌های ستون فقرات را کاهش داده و روند بازسازی را مختل می‌کنند. ترک کامل باعث بالابردن شانس بهبود پایدار می‌شود.
پیگیری دوره‌ای توسط پزشک: معاینه منظم توسط جراح یا متخصص ستون فقرات برای شناسایی علائم هشدار پیش از بروز مشکل مجدد ضروری است.

نکات پایانی

عمل دیسک کمر اگرچه در بسیاری از موارد تنها راه‌حل برای رفع فشار بر اعصاب و بهبود درد و بی‌حسی است، همچنان با خطراتی همراه است که آگاهی و اقدام پیشگیرانه می‌تواند آن‌ها را به حداقل برساند. رعایت دقیق مراقبت‌های پیش و پس از جراحی اجرای برنامه توانبخشی، اصلاح سبک زندگی و پایبندی به توصیه‌های پزشک نه‌تنها سرعت بهبود را افزایش می‌دهد بلکه احتمال عود یا بروز عوارض را به شکل چشمگیری کم می‌کند. بیماران با همکاری فعال در روند درمان می‌توانند به بهبود پایدار و بازگشت کامل کیفیت زندگی دست یابند. در کلینیک دکتر احمدی جراح مغز و اعصاب هدف ما فقط انجام یک عمل موفق نیست؛ بلکه همراهی بیمار از لحظه تصمیم‌گیری تا پایان دوره نقاهت و بازگشت به زندگی سالم است. با رعایت مراقبت‌های قبل و بعد از عمل استفاده از تجهیزات پیشرفته و برنامه توانبخشی اختصاصی می‌توانیم خطر عوارض را به حداقل برسانیم و روند بهبود را سریع‌تر کنیم. سلامت ستون فقرات سرمایه‌ای است که باید با انتخاب درست از آن محافظت کرد؛ و کلینیک دکتر احمدی این مسیر را برای شما ایمن و مطمئن می‌سازد. برای دریافت مشاوره و تعیین نوبت می‌توانید از طریق دکمه دریافت نوبت یا شماره تماس 05144267075 اقدام کنید.
دکتر احمدی جراح مغز و اعصاب

در بسیاری موارد مشکل برطرف می‌شود اما احتمال عود وجود دارد اگر مراقبت لازم رعایت نشود.

خیر؛ بسیاری از بیماران با روش‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، دارودرمانی و تزریق کنترل می‌شوند. جراحی زمانی توصیه می‌شود که درد شدید، ضعف عضلانی یا مشکلات عصبی پایدار وجود داشته باشد.

با ارزیابی دقیق پیش از عمل بیهوشی مدرن بسیار ایمن است. خطرات عمدتاً در بیماران با بیماری‌های قلب یا ریه بالا می‌رود.

لیست نظرات

کامران نصیری

من تازه بعد عمل فهمیدم باید رژیم غذایی خاص داشته باشم.ممنون از راهنمایی های دکتر عزیزم.

بهاره کاوه

من مشهد زندگی می‌کنم و شنیدم دکتر احمدی واقعا بهترینه کاش ایشون رو زودتر پیدا می‌کردم.

رضا سلیمانی

خیلی خوب بود که گفتید همه با عمل خوب نمی‌شن بعضیا باید حتما اول درمان غیرجراحی رو امتحان کنن.


دکتر مصطفی احمدی - بهترین جراح مغز و اعصاب در سبزوار و خراسان رضوی